KUŞLAR DA GİTTİ

     İnsanlar, kuşlar ve İstanbul üzerine kurulmuş bu roman Yaşar Kemal'in imzasını taşıyor. Eski İstanbul'u, insan doğasını ve geçimini kuşlar ile sağlayan kişilerin yaşamını gözler önüne seriyor. Belki de çok azımızın bildiği, hatırladığı kuşları özgürlüğüne kavuştururken söylenen şu sözcükler, romanı okudukça adeta hafızamıza kazınıyor; 'azat buzat beni cennet kapısında gözet'. Zor şartlar altında yaşayan üç arkadaşın yaşam mücadelesini görüyoruz romanda. Açlık pahasına yakaladıkları kuşları yemeyen bu üç arkadaş, onları özgürlüklerine kavuşturmak için her yolu deniyorlar. Ancak, gerek insanların acımasızlığı, merhametsizliği gerekse hayatta kalma içgüdüsü hazin bir sona götürüyor okuyucuyu. Burada paylaşacağım yazılar romanların en can alıcı noktalarını, yüreğimizde ve aklımızda iz bırakan cümlelerini içerecek. Eh be insanlık kuşlar da gitti sonunda...

     Mor, kırmızı, yeşil, ak, mavi tüyler, toprağa, atlara, çalılara, ağaçlara sıvanmışlar.

     Çadırın  önündeki ocak kararmış, üç tuğla küllerin içinde, ocakta yarı yanmış odunlar... Bir de yarı yarıya kömürleşmiş kütük var.

     Döndüm Tuğrul'a öfkeyle baktım, şaşarak... Bakışım, aşağılamam vız geldi ona. O, gece o pis alaycı gülüşüyle, gözlerini ocağın alt başına dikmiş, her şeye meydan okur bir tavırla bakıyordu, oraya kurumuş deve dikeni kümesinin alt yanına... Baktığı yere doğru birkaç adım attım ve gözlerinin diktiği yeri görünce vurulmuşa döndüm, yüreğim cızzzz etti. Kurumuş çimenlerin üstüne, bir tek uzamış gitmiş mavi çadır dikeninin dibine, baştan ayağa küçücük sümüklü böcek sıvanmış gövdesi yüksekliğinde kuş başları yığılmıştı, yüzlerce... Ve kesik, gözleri açık, solmuş başlara karıncalar çokuşmuştu. 

     Uzaktan, İstanbul'dan uğultular geliyor, kızıl kanatlı yırtıcı kuş Menekşenin üstünde, göğsüne esen yele verip kanatlarını germiş süzülüyor, önünde İstanbul şehrinin acımasızlığını, yitmişliğini, kendi kendini, insanlığını unutmuşluğunu, çok şeyler yitirmişliğinin bir anıtı, yüzlerce kuş başından dikilmiş bir anıt duruyordu.

                                                     -YAŞAR KEMAL-